Từ lâu cây càng cua được biết đến là món ăn ngon miệng , bổ
dưỡng hàng ngày của mọi người. Chắc hẳn mọi người chưa biết đây còn là một dược
liệu quý chữa được các bệnh khác nhau. Nó có thể giúp bạn chữa viêm họng, thiếu
máu. thanh nhiệt, giải độc cơ thể và cả
bệnh tiểu đường.
Phúc Nguyên Đường hi vọng bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu thêm
về loại rau dân gian này. Những thông tin của cây cũng như công dụng của rau
càng cua nhé.
1. Sơ lược về rau
càng cua
Rau càng cua là loại rau được nhiều người dân Việt Nam sử dụng
, bởi rau có chất dinh dưỡng rất cao trong bữa ăn hàng ngày. Đồng thời nó còn
là thảo dược quý hiếm, chữa được nhiều bệnh khác nhau.
Định nghĩa rau càng cua
Rau càng cua là một loài thảo mộc có rễ nông mọc quanh năm
và thường có chiều cao 15−45 cm.
Có thân mọng nước, lá hình tim, hạt nhỏ dễ phát tán đi xa.
Khi nghiền nát, rau có mùi như mù tạt.
Rau càng cua thuộc họ hồ tiêu, họ cây có khoảng 12 chi với
3.000 chủng loại.
Tên khoa học của rau càng cua là Peperomia Peliucida
Đặc điểm của rau càng cua
Đây là loại cây thân thảo, phần nhánh cao khoảng 20 – 40 cm,
thân cây cứa nhiều nước và nhớt, nhỏ và nhẵn. Lá cây rau càng cua hình trái tim
nhọn và có màu xanh trong. Rau có màu xanh nhạt, toàn thân nhớt, nhẵn, lá mọc
so le, có cuống, phiến lá màng.
Hình ảnh rau cành cua trong suốt, hình tam giác – trái xoan, hình tim ở gốc, hơi tù và nhọn ở
chop.
Hoa rau càng cua mọc thành từng chùm dài ở đầu cây, hợp
thành bông dạng sợi có cuống ở ngọn.
Hoa dài gấp 2-3 lần lá, quả mọng hình cầu, đường kính 0,5mm,
mũi nhọn, cứng, ngắn ở đỉnh.
Khi còn nhỏ thì rau mọc thẳng đứng rồi dần bò lan ra mặt đất,
thân chia ra thành nhiều nhánh nhỏ.
Rễ chùm phát triển mạnh trong điều kiện môi trường sống ẩm ướt,
mát mẻ.
Cây rau càng cua có sức sống rất mãnh liệt, thường mọc những
nơi ẩm thấp, mương rạch, vách tường, trên đá.
Mùa rau càng cua ra hoa vào tháng giêng hay tháng 8 âm lịch.
Rau càng cua phát tán rất mạnh, nhờ điều kiện thiên nhiên. S
Rau những trận mưa, chúng rất xanh tốt và phát triển rất
nhanh.
Môi trường sống của rau càng cua
Ra hoa quanh năm, rau được tìm thấy ở nhiều môi trường bóng
râm, ẩm ướt khác nhau trên khắp châu Á và châu Mỹ. Nó phát triển thành từng
đám, phát triển mạnh trong đất lỏng lẻo và khí hậu nhiệt đới đến cận nhiệt đới.
Một số quốc gia khác trong đó có Philippine, lá càng cua có
tác dụng chữa các vết loét và ung nhọt. Đặc biệt tại Trung Quốc và Braxin, cây
càng cua dùng chữa mụn nhọt, lở loét da và nước ép từ thân và lá của nó trị được
bệnh về mắt như viêm kết mạc.
Theo công dụng dân gian của người Java, lá càng cua nghiền
nát dùng đắp để trị sốt rét, đau đầu còn nước ép từ lá dùng uống trị đau bụng.
Ngoài trị ho, thuốc sắc từ lá càng cua còn dùng trị sốt, bệnh
cảm thông thường và ăn sống chữa đau đầu, đau rát cuống họng, cao huyết áp và
những vấn đề về tuyến tiền liệt.
Tại nhiều quốc gia vùng nhiệt đới, cây càng cua được xem như
một thứ gia vị và dùng trong chế biến món trộn hoặc chiên xào. Người châu Phi
thỉnh thoảng có ăn rau càng cua và đôi khi trồng cây để làm cảnh.
Ở nước ta, cây càng cua mọc khắp nơi, nhân dân thường lấy về
luộc hoặc xào với tỏi có thể làm rau sống ăn rất bổ và mát. Cây được sử dụng
làm thuốc thường dùng tươi vì cây mọc suốt bốn mùa.
Thành phần dinh dưỡng
Về thành phần dinh dưỡng rau càng cua chủ yếu 92% nước, do
đó ăn loại rau này rất mát, có tác dụng thanh nhiệt. 8% thành phần còn lại là
các vitamin và khoáng chất.
Trong 100g rau càng cua có 277mg kali, 224mg canxi, 62mg
magiê, 5,2mg vitamin C. Ăn 100g rau càng cua nghĩa là cơ thể đã được cung cấp
24 calori.
Rau càng cua được dân gian truyền tại nhau là”rau trời” bởi
nó mọc hoang dại ở mọi nơi. Rau càng cua rất dễ sống, mọc thấp và mọc nhiều vào
mùa mưa. Thành phần dinh dưỡng trong rau càng cua tươi chủ yếu là nước. Vì vậy,
loại rau này rất mát và có tác dụng thanh nhiệt rất tốt. Ngoài nước 8% còn lại
trong rau càng cua là các loại vitamin và khoáng chất. Trong 100gr rau càng cua
cung cấp cho cơ thể 24 calo.
Vitamin trong tác dụng của rau càng cua giúp tăng cường hệ
miễn dịch. Ăn rau càng cua tươi thường xuyên giúp cơ thể bạn phòng tránh được bệnh
xơ vữa động mạch.
Theo lời khuyên của các chuyên gia dinh dưỡng, rau càng cua
có lượng photpho và canxi lớn hơn cả rau muống. Vì vậy sử dụng rau càng cua
trong bữa ăn thường xuyên sẽ giúp trẻ em ngăn ngừa chứng bệnh còi xương và phát
triển xương tốt. Đồng thời, rau càng cua còn có khả năng chữa bệnh loãng xương ở
người lớn.
Khi so sánh hàm lượng dinh dưỡng của rau càng cua với các loại
rau khác cho thấy rau càng cua tốt hơn cả cà rốt về lượng chất beta – caroten
(Tiền vitamin A) rất tốt cho mắt. Rau càng cua giúp sáng mắt, tăng cường thị lực
và rất tốt cho những người thiếu máu.
Sử dụng
Rau được sử dụng như một mặt hàng thực phẩm cũng như một loại
thảo dược. Mặc dù chủ yếu được trồng để lấy lá trang trí, toàn bộ cây đều có thể
ăn được, cả nấu chín và sống.
Người ta cũng nói rằng nó có thể là một chất làm lạnh tốt.
Công
dụng của rau càng cua
Chống viêm: Rau càng cua là một vị thuốc truyền thống dùng
trong điều trị sốt, ho, cảm lạnh, đau đầu và viêm khớp. Một nghiên cứu trên chuột
cho thấy chiết xuất từ loại rau này có tác dụng kháng viêm và giảm đau do có sự
hiện diện của chất prostaglandin tổng hợp. Một nghiên cứu khác trên thỏ cho thấy
rau càng cua còn có tác dụng hạ sốt tương đương với thuốc aspirin.
Ngăn ngừa ung thư: Một nghiên cứu đã tiến hành tách các hợp
chất từ rau càng cua và phát hiện rau có tác dụng ức chế sự phát triển của một
số tế bào ung thư. Điều này cho thấy tiềm năng của loại rau này trong việc điều
chế các loại thuốc điều trị ung thư.
Chống oxy hóa: Rau càng cua còn có khả năng thu gom và tiêu
hủy các gốc tự do có hại cho cơ thể. Ngoài ra, chất beta caroten trong loại rau
này còn là một chất chống oxy hóa tuyệt vời, giúp làm chậm quá trình lão hóa của
các tế bào.
Kháng khuẩn: Các chất patuloside A và axanthone glycoside được
tìm thấy trong rau càng cua có tác dụng kháng khuẩn phổ rộng.
Ngừa viêm khớp: Một nghiên cứu chỉ ra rằng, chiết xuất từ
rau càng cua kết hợp với thuốc Ibuprofen có thể giúp cải thiện đáng kể các triệu
chứng của viêm khớp, đặc biệt là các triệu chứng có liên quan đến bệnh viêm khớp
gối.
Giảm nồng độ axit uric trong máu: Một thử nghiệm trên chuột
cho thấy chiết xuất từ rau càng cua có thể kiềm hãm nồng độ cao của axit uric
trong máu. Trong thí nghiệm trên, những con chuột được uống chiết xuất từ rau
càng cua có thể giảm 44% nồng độ axit uric trong máu. Kết quả này cho thấy nhiều
hợp chất chiết xuất tự nhiên từ rau càng cua có thể dùng để thay thế cho thuốc
allopurinol trong việc điều chỉnh mức axit uric trong máu.
Ức chế chứng rối loạn cảm xúc: Trong một thử nghiệm ở
Bangladesh, các nhà khoa học đã cho chuột dùng thuốc Nikethamide để kích thích
sự phấn khích. Sau đó, chuột được cho dùng chiết xuất từ rau càng cua. Kết quả
từ cuộc thử nghiệm này cho thấy loại chiết xuất này chứa một số hợp chất có tác
dụng tốt trong điều trị rối loạn cảm xúc quá mức.
Một số bài thuốc chữa
bệnh từ rau càng cua:
Viêm họng: rau càng cua 50 - 100g, rửa sạch nhai ngậm, hoặc
xay nước uống hàng ngày. Dùng liền 3-5 ngày.
- Tiểu đường: Rau càng cua 100g rửa sạch bóp giấm (có thể
dùng chanh), ếch 1 con (100g), lột da, làm sạch bỏ đầu, lấy thịt tẩm bột, rán
chín vàng. Tất cả trộn đều, ăn tuần 2-3 lần.
-Thiếu máu: Rau càng cua 100g rửa sạch bóp giấm, thịt bò
100g, cho gia vị vừa đủ xào chín tới trộn đều ăn, nóng với cơm. Một tuần ăn 3 lần.
- Lợi tiểu: Rau càng cua 150-200g, rửa sạch, cho 300ml nước
đun sôi , chia 2 lần uống trong ngày. Uống liền 5 ngày.
- Chữa đau lưng cơ co rút (nhiệt độc nhập kinh thận): Rau
càng cua sắc uống mỗi ngày 50 - 100g.
- Chín mé (sưng tấy, chưa vỡ mủ): Rau càng cua 100 - 150g,
cho 250ml nước, đun sôi chia 2 lần uống trong ngày. Bã đắp ngoài.
- Mụn nhọt: Rau càng cua 150g, rửa sạch ăn sống, hoặc xay nước
uống.
- Chữa ngoài da khô sần, mụn nhọt lở ngứa, vết thương lâu
lành: rau càng cua ăn sống, hoặc xay nước uống, giã đắp ngoài.
Có người còn cho rằng, ăn rau càng cua làm người mát, bớt
táo bón, đi tiêu dễ dàng, người khỏe, tim bớt hồi hộp, có thể vì rau này có
tính nhuận tràng và giàu vitamin C, kali.
Rau càng cua là rau ngon giòn, bổ mát, lạ miệng, là nguồn bổ
sung nhiều vitamin vi lượng cần thiết cho cơ thể. Tuy nhiên, rau có tính hàn,
người tỳ vị hư hàn đang tiêu chảy không nên dùng.
Lưu ý: Người tỳ vị hư hàn đang tiêu chảy không nên dùng.
Một số món ngon từ rau càng cua
Có rất nhiều món ăn ngon được chế biến từ loại rau này,
không chỉ là thực phẩm tốt cho sức khỏe mà còn chứa khá ít calo, rất thích hợp
để duy trì vóc dáng thon gọn cho bạn:
Rau càng cua trộn thịt bò là món ăn nhìn rất tươi ngon,
hương vị chua ngọt của rau xanh với thịt bò đậm đà dễ giúp bạn khai vị thật
ngon miệng.
Ngoài ra, bạn còn có thể làm gỏi rau càng cua với thịt gà
hay gỏi rau càng cua tôm, rau càng cua trộn trứng tùy theo sở thích.
Đơn giản hơn, trong bữa cơm hàng ngày, bạn có thể chế biến
rau càng cua nấu canh với thịt băm giúp thanh nhiệt cơ thể.
Cách làm rau càng cua khá đơn giản, loại rau này lại mang lại
vô số lợi ích cho sức khỏe, mong rằng bạn sẽ chế biến cho gia đình thật nhiều
món ngon từ rau càng cua. Ngoài ra, bạn cũng lưu ý những điều cần tránh khi sử
dụng rau càng cua nhé.
Lưu ý khi dùng rau càng cua
Loại rau này chống chỉ định sử dụng đối với người có phản ứng
nhạy cảm với bất kỳ thành phần nào của rau. Hiện nay chưa có các dữ liệu lâm
sàng đầy đủ chứng minh về các phản ứng đối với thai nhi và em bé nên phụ nữ
đang mang thai hoặc cho con bú nên tránh ăn loại rau này.
Một vài nghiên cứu cho thấy loài cây này chứa chất tổng hợp
prostaglandin, là các acid béo không bão hòa ở các mô, có vai trò như một chất
trung gian hóa học của quá trình viêm và nhận cảm đau, ngoài ra còn có các tác
dụng sinh lý ở các mô riêng biệt, gây trở ngại cho thai nhi và em bé.
Rau càng cua khi ăn có mùi mù tạt và có thể gây ra các triệu
chứng như hen suyễn đối với người nhạy cảm với thành phần của rau. Hiện vẫn
chưa có các nghiên cứu lâm sàng thử nghiệm về độc tính của rau càng cua trên cơ
thể người. Tuy nhiên, khi thí nghiệm trên động vật, việc dung nạp tinh chất dạng
nước của rau càng cua trong 14 ngày cho thấy loại rau này không gây ra các phản
ứng có hại cho động vật.
Trên đây là tất cả những thông tin bổ ích về rau càng cua đối
với sức khỏe con người. Hi vọng bài viết Phúc Nguyên Đường sẽ giúp một phần nào
các thông tin về thảo dược quý hiếm này . Chúc bạn ngày mới an lành!